CNC torna tezgahlarında özel bir koordinat sistemi referans alınarak konumlar bu şekilde ifade edilir. Bu nedenle eksenler ve referanslar oldukça önemlidir. Eksenlerin birbirini dik bir şekilde kestiği koordinat sistemlerine Kartezyen koordinat sistemleri denmektedir. CNC sistemlerde birbirinden farklı üç koordinat sistemi bulunur. Bunlar, parça, takım ve tezgahtır. Her parçanın kendine ait sıfır noktası bulunmaktadır. Tezgah koordinat sistemlerinin sıfır noktalarına ek, parça ve takımın birbirlerine karşı yapabilecekleri hareketin en uzak noktasını temsil eden bir referans noktası daha mevcuttur. Referans noktası tezgah üzerinde işlenecek parçanın boyut olarak değerini ifade eder.
Tezgah Referans Noktası: Tezgahın programlanan hareket alanı içindeki bir pozisyona işaret etmektedir. Yaygın olarak sıfır referans noktası olarak bilinir ve üç çeşide ayrılır.
Sabit Sıfır: Tezgah üzerinde sabit bir noktayı işaret eder. Bütün hareket eksenleri bu sıfır noktasına göre hareket etmektedir.
Tezgah Sıfır Noktası: Operatörün değiştiremediği sabit bir sıfır noktasıdır.
Gezer Sıfır: CNC torna tezgahlarında en yaygın bulunan referans noktası çeşididir. Sıfır noktasının operatör tarafından farklı alanlara kaydırılmasını sağlar.
Eksenlerin CNC Programlamada Kullanılması
CNC torna tezgahlarında bir iş malzemesi üzerinde operasyon gerçekleştirebilmek için, işleme başlamadan önce bütün üretim sürecinin düşünülerek ona uygun programlama yapılmalıdır. Bu programlamayı yapabilmek için bir noktanın koordinat sistemleri üzerindeki konumunun tanımlanması gerekmektedir. Bu tanımlama iki farklı şekilde yapılabilir. Operatörlerin iki işleme de hakim olması gerekmektedir. Bu iki işlemden ilki, mutlak sistemdir. Bu işlemde koordinat sistemi üzerindeki her bir nokta, sistemdeki orijine göre bulunduğu konum baz alınarak tarif edilmektedir. İkinci yöntem ise artışlı sistemdir. Bu sistemde ise noktalar, mutlak sistemdeki gibi sıfır noktasına göre konumlarına bakılarak değerlendirilmez. Artışlı sistemde her bir nokta kendisinden önceki noktaya göre tarif edilmektedir.